Door: Redactie - 22 september 2024 |
De bouwproductie in Europa heeft in juli 2024 stabiliteit laten zien, maar Nederland kampt met serieuze problemen. Terwijl de bredere Europese Unie (EU) een lichte stijging van 0,2% liet optekenen, zag Nederland een zorgwekkende daling van 1,3% ten opzichte van de vorige maand. Op jaarbasis was deze daling zelfs 7,8%. Deze cijfers van Eurostat werpen een schaduw over de Nederlandse bouwsector, die traditioneel een sterke markt heeft gehad. Wat betekenen deze ontwikkelingen voor de sector en hoe kan men hierop inspelen?
In de eurozone bleef de bouwproductie in juli gelijk vergeleken met juni 2024, toen er nog een toename van 0,6% werd gemeten. De cijfers wijzen op een fragiel herstel. De bredere EU vertoonde een vergelijkbaar patroon. Vooral in landen zoals België (+7,7%) en Tsjechië (+6,8%) was er sprake van flinke groei, terwijl andere landen zoals Frankrijk (-2,2%) en Nederland (-1,3%) juist een daling in de bouwproductie lieten zien.
Hoewel de stijgende bouwkosten en problemen in de toeleveringsketen uitdagingen blijven vormen, tonen deze ontwikkelingen aan dat sommige delen van Europa veerkrachtiger zijn dan andere. De ongelijkheid in herstelkansen benadrukt de verschillen in economische omstandigheden en bouwbeleid tussen lidstaten, wat de bouwproductie beïnvloedt.
De verschillen binnen de bouwsector zijn eveneens merkbaar. Zo daalde de bouwproductie van gebouwen in de eurozone met 0,8%, terwijl de productie in de civiele techniek en gespecialiseerde bouwactiviteiten stabiel bleef. In de EU als geheel daalde de bouw van gebouwen met 0,2%, civiele techniek met 0,7% en stegen de gespecialiseerde bouwactiviteiten licht met 0,2%. Deze fluctuaties tonen aan dat bepaalde sectoren binnen de bouw harder worden getroffen dan anderen.
Vooral de bouw van gebouwen blijft kwetsbaar. Hoge bouwkosten, strengere regelgeving en arbeidsmarkttekorten zorgen voor vertragingen en uitgestelde projecten, vooral in Nederland. Tegelijkertijd blijven er investeringen in civiele techniek, zoals infrastructuurprojecten, wat helpt om deze sector stabieler te houden. Toch dalen ook hier de cijfers licht op jaarbasis, wat zorgwekkend kan zijn voor de toekomst.
Het jaarlijkse overzicht toont nog schrijnendere cijfers voor Nederland. In vergelijking met juli 2023 daalde de bouwproductie in de eurozone met 2,2% en in de EU met 2,4%. Nederland presteerde aanzienlijk slechter met een daling van 7,8%, waarmee het een van de slechtst presterende landen is, naast Slovenië (-12,0%) en Zweden (-7,5%).
Deze neerwaartse trend duidt op diepere structurele problemen in de Nederlandse bouwsector. De sector wordt geconfronteerd met stijgende rentetarieven, inflatiedruk en hogere grondstofkosten, waardoor bouwprojecten duurder en risicovoller worden. Vooral de woningbouw wordt hierdoor zwaar getroffen. Ondanks de grote vraag naar woningen blijft de bouwcapaciteit in Nederland achter, wat de bouwproductie eveneens beïnvloedt.
Tegenover de dalende productie in Nederland staan landen zoals Bulgarije en Spanje, die beide een jaarlijkse groei van 2,5% lieten zien, en Tsjechië, dat met 2,0% steeg. Deze groei is grotendeels toe te schrijven aan gerichte overheidsinvesteringen in infrastructuur en woningbouw. Deze landen laten zien dat herstel binnen de bouwsector mogelijk is, ondanks de bredere macro-economische uitdagingen, met de juiste beleidsmaatregelen.
De huidige uitdagingen treffen de bouw van gebouwen het hardst. In de eurozone daalde de bouwproductie in deze sector met 3,5% op jaarbasis. In de EU registreerden autoriteiten een daling van 4,6%. Dit wijst op een verslapping van de woningbouwactiviteiten, wat in Nederland bijzonder zorgwekkend is gezien de voortdurende vraag naar woningen.
Civiele techniek daarentegen, een sector die zich richt op infrastructuurprojecten, presteerde beter. In de eurozone was er een lichte stijging van 0,2% op jaarbasis. Dit onderstreept het belang van investeringen in infrastructuur om de bredere bouwsector te ondersteunen en te stimuleren, inclusief de bouwproductie.
De bouwproductie in Nederland verkeert in een neerwaartse spiraal, met een jaarlijkse daling van 7,8% in juli 2024. Deze scherpe daling vraagt om gerichte maatregelen vanuit de overheid en de bouwsector zelf. De stijgende bouwkosten, striktere regelgeving en het tekort aan arbeidskrachten vertragen of stellen projecten uit. Bovendien is de bouw van gebouwen in Nederland al maanden aan het dalen, terwijl de vraag naar nieuwe woningen blijft groeien.
Er is een dringende noodzaak voor hervormingen en investeringen om de bouwsector te ondersteunen. Dit kan variëren van het versoepelen van regelgeving en het verlagen van bouwkosten tot het stimuleren van innovatie en digitalisering binnen de sector. Ook investeringen in onderwijs en training om het tekort aan vakmensen te verhelpen zijn van groot belang.
