Door: Redactie - 4 februari 2025 |
Na een jaar van krimp lijkt de Europese bouw zich in 2025 voorzichtig te herstellen. De stijgende huizenprijzen maken nieuwbouw aantrekkelijker voor projectontwikkelaars, maar het groeitempo blijft bescheiden. De sector heeft nog steeds te maken met uitdagingen zoals arbeidskrapte, stijgende bouwkosten en een wisselende vraag. Toch zijn er tekenen van verbetering, met name in de infrastructuur en renovatiesector.
De totale bouwproductie binnen de Europese Unie zal in 2025 naar verwachting met slechts 0,5% toenemen. Dit volgt op een daling van 2% in 2024. Hoewel deze groei bescheiden is, zijn er positieve signalen. Al in het najaar van 2024 begon de bouwproductie licht toe te nemen. Ook de stijgende huizenprijzen dragen bij aan een betere markt voor nieuwbouwwoningen. Door de hogere prijzen kunnen ontwikkelaars makkelijker de gestegen kosten van bouwmaterialen doorberekenen.
Toch blijven aannemers terughoudend over hun orderportefeuilles. De afgifte van bouwvergunningen was in het derde kwartaal van 2024 teleurstellend. Maar in vergelijking met dezelfde periode in 2023 was er een lichte stijging, wat erop wijst dat de diepste dip achter ons ligt.
Naast nieuwbouw wordt er een structurele toename verwacht in de renovatiesector, met een nadruk op duurzaamheid en energiebesparing. Investeringen in infrastructuur blijven eveneens groeien. Dit wordt mede gedreven door EU-herstelgelden en de noodzaak om digitale infrastructuur, waterwerken en het elektriciteitsnet te verbeteren. Ook de energietransitie speelt een belangrijke rol in de toenemende vraag naar infrastructuurprojecten.
De orderboeken van bouwbedrijven beginnen zich langzaamaan te vullen. Vooral bedrijven actief in civiele techniek en infrastructuur zien een toename in aanvragen, dankzij grootschalige overheidsinvesteringen.
Hoewel de daling van de Europese bouwproductie in 2024 het personeelstekort tijdelijk iets verlichtte, blijft het een structureel probleem. Eind 2024 had nog steeds een kwart van alle bedrijven in de Europese bouw moeite om voldoende gekwalificeerd personeel te vinden. Dit komt vooral door vergrijzing en het beperkte instroom van jongere vakmensen.
Om dit probleem aan te pakken, moeten bedrijven investeren in efficiëntere bouwmethoden, zoals prefabricatie en digitalisering. Ondanks de matige economische omstandigheden blijft de vraag naar vakmensen groot. Hierdoor wordt automatisering en industrialisatie steeds belangrijker om de productiviteit te verhogen.
In 2024 begonnen de prijzen van bestaande woningen weer te stijgen, na een daling in het voorgaande jaar. In het derde kwartaal van 2024 stegen de huizenprijzen binnen de EU met gemiddeld 1,5%. Dit zorgde ervoor dat de prijzen van bestaande woningen opnieuw een recordhoogte bereikten.
Deze trend is gunstig voor nieuwbouw, aangezien de prijzen van nieuwbouwwoningen en bestaande woningen elkaar doorgaans volgen. Toch blijft er een groot verschil tussen de prijzen van nieuwe en bestaande huizen. De afgelopen jaren zijn de kosten in de Europese bouw sterk gestegen, waardoor projectontwikkelaars de prijzen niet konden verlagen. Dit leidde tot minder concurrentiekracht en een afname in nieuwbouwverkopen.
Langzaam begint dit gat te verkleinen, wat positief is voor de Europese woningbouw. Vooral in Nederland zijn de prijzen van bestaande woningen inmiddels hoger dan die van nieuwbouwwoningen, waardoor nieuwbouwprojecten daar aantrekkelijker worden voor kopers.
Ondanks de stijgende huizenprijzen zijn veel aannemers nog voorzichtig met het verhogen van hun verkoopprijzen. Door de productiedaling in 2024 hoeven bedrijven minder hoge inkoopprijzen door te berekenen en is er meer concurrentie in de markt. Toch is er een lichte stijging te zien in het aantal bedrijven dat prijsverhogingen overweegt. Dit komt deels door hogere energieprijzen, die de kosten van energie-intensieve bouwmaterialen opdrijven.
In Duitsland en Spanje is er nauwelijks sprake van prijsverhogingen. In december 2024 gaf slechts 1% van de Duitse bouwbedrijven aan van plan te zijn hun prijzen te verhogen. Frankrijk overwoog een meerderheid juist prijsverlagingen, vanwege de lage vraag. In Nederland, Polen en Turkije zijn de verwachtingen anders. Hier wordt juist een toename van de verkoopprijzen verwacht, mede door een aantrekkende markt en in Turkije door de hoge inflatie.
De infrastructuursector is traditioneel minder gevoelig voor economische cycli, omdat veel investeringen vanuit overheden komen. In 2023 groeide deze sector met 3,2% en in 2024 met 1%. De verwachte investeringen in energie-infrastructuur, digitale netwerken en waterwerken blijven de sector ondersteunen.
Met name in Spanje profiteert de civiele techniek van de Next Generation EU-fondsen, wat zorgt voor de start van diverse uitgestelde infrastructuurprojecten. In Polen was er in 2024 een tijdelijke afname in infrastructuurprojecten, maar de komende jaren wordt een herstel verwacht dankzij nieuwe EU-gefinancierde projecten.
Engineeringbedrijven signaleren een toename in werkvolumes, wat erop wijst dat er meer infrastructuurinvesteringen in de pijplijn zitten. Dit is een positieve indicator voor de Europese bouw in de komende jaren.
De ontwikkelingen binnen de Europese bouw verschillen per land.
