Door: Redactie - 10 april 2025 |
De Nederlandse woningmarkt blijft onder spanning staan, zo blijkt uit het driejaarlijkse Woon-Onderzoek Nederland (WoON) dat vandaag, 10 april 2025, is gepubliceerd. Het WoON-onderzoek, uitgevoerd tussen augustus 2023 en juni 2024 door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, schetst een beeld van een markt waarin de vraag naar woningen toeneemt, terwijl het aanbod achterblijft. De krapte vormt de rode draad in de cijfers, met een groeiend aantal mensen dat wil verhuizen en een stagnerende doorstroming als belangrijke factoren.
Een opvallende ontwikkeling is de stijging van het aantal eenpersoonshuishoudens, dat nu 40% van alle huishoudens uitmaakt. Deze groei, gedreven door vergrijzing en individualisering, zorgt voor extra vraag naar kleinere woningen. Tegelijkertijd komen er minder woningen vrij doordat doorstroming afneemt. Gezinnen met kinderen en ouderen verhuizen minder vaak, met een daling van respectievelijk 14% en 10% in de koopmarkt. Dit leidt tot een vicieuze cirkel: minder beschikbaarheid drijft de spanning verder op. Waarom blijven deze groepen vaker zitten? Is het een kwestie van comfort, financiën of simpelweg een gebrek aan passend aanbod volgens WoON-onderzoek?
De woonlasten zijn tussen 2021 en 2024 gestegen, vooral door hogere energieprijzen. De netto woonquote – het deel van het inkomen dat opgaat aan wonen – klom van 33,3% naar 34,3%. Voor huurders was er echter een lichtpuntje: de netto huurquote daalde van 25,4% naar 24,7%. Dit komt doordat inkomens sneller stegen dan huurprijzen, mede dankzij huurverlagingen in 2021 en 2023. Toch blijft de betaalbaarheid voor veel huishoudens een punt van zorg volgens de WoON-onderzoek. Starters profiteren wel van een hoger inkomen en spaargeld, vaak aangevuld met een schenking van ouders (bij ruim een derde van de kopers), wat hun slagkracht op de koopmarkt vergroot.
Het woonklimaat laat een gemengd beeld zien. Ruim 20% van de huishoudens meldt problemen met vocht en schimmel, een forse stijging ten opzichte van 15% drie jaar geleden. Dit kan deels worden toegeschreven aan minder verwarmen en ventileren door hoge energiekosten, maar ook aan betere isolatie en het natte weer in 2023. Tegelijkertijd worstelen veel woningen met hitte: een kwart van de kopers en bijna de helft van de huurders krijgt het huis in de zomer niet koel genoeg. Verduurzaming wordt vooral gezien als een manier om energiekosten te drukken en comfort te verhogen, maar de uitvoering blijft een uitdaging.
Starters kopen vaker woningen (+13%), wat mogelijk samenhangt met hun latere entree op de markt en daardoor betere financiële positie. De doorstroming binnen de koopsector daalde echter met 24%, terwijl de overstap van huur naar koop licht groeide (+7%). Dit laat zien dat de markt vooral beweegt aan de onderkant, maar vastloopt bij bestaande eigenaren. Onder thuiswonende jongeren groeit de druk om uit te vliegen, maar het beperkte aanbod houdt hen vaak thuis volgens het WoON-onderzoek.
Ondanks de spanningen zijn de meeste Nederlanders tevreden met hun woning, al is die tevredenheid iets gedaald. Geluidsoverlast en verkeer zijn de grootste ergernissen, terwijl geld en comfort de belangrijkste redenen zijn om te verhuizen. Het WoON-onderzoek, dat al decennia een schat aan data oplevert, onderstreept hiermee de complexiteit van de woningmarkt: een mix van persoonlijke wensen en structurele knelpunten.
Het WoON-onderzoek, gebaseerd op tienduizenden respondenten, biedt waardevolle inzichten voor beleidsmakers. De data zijn te vinden op de website van WoON-onderzoek Nederland. Met actuele cijfers over woonlasten, verhuiswensen en woonklimaat blijft het een onmisbare bron om de krapte op de woningmarkt aan te pakken.
Dit artikel delen op je eigen website? Geen probleem, dat mag. Meer informatie.
