Door: Redactie - 14 februari 2025 |
De woningnood in Nederland blijft een urgent probleem. Minister Mona Keijzer (BBB) neemt daarom ingrijpende maatregelen om woningbouwprojecten te versnellen. Door bezwaarprocedures te verkorten, vergunningseisen te versoepelen en de regie bij het Rijk te leggen, hoopt zij de bouw van betaalbare woningen flink op te schroeven. Met deze wet wil zij het tekort van 400.000 woningen terugdringen en bouwen aan een toekomst waarin voldoende woonruimte voor iedereen beschikbaar is.
Om de woningnood structureel aan te pakken, scherpt Keijzer de wet Versterking regie Volkshuisvesting aan. Dit wetsvoorstel biedt overheden de wettelijke instrumenten om woningbouwprojecten sneller en efficiënter te realiseren. Gemeenten en provincies krijgen hierdoor meer sturing op wat, waar en voor wie er gebouwd wordt. Als er geen overeenstemming is tussen deze partijen, kan het Rijk ingrijpen en beslissingen afdwingen. Op deze manier wordt voorkomen dat woningbouwprojecten door bureaucratie of lokale conflicten stil komen te liggen.
Met deze wet geeft Keijzer uitvoering aan een belangrijke kabinetsprioriteit: het realiseren van 100.000 nieuwe woningen per jaar. De realiteit is echter weerbarstiger. Uit de recent gepubliceerde Staat van de Volkshuisvesting blijkt dat dit doel in 2024 niet gehaald is. De verwachting is dat er in dat jaar slechts 82.000 nieuwe woningen zijn bijgekomen, een daling ten opzichte van de ruim 88.000 woningen in 2023. Dit onderstreept de noodzaak om woningbouw te versnellen en procedures efficiënter te maken om de woningnood te verminderen.
Een opvallende maatregel in het nieuwe beleid is dat particulieren door middel van vergunningvrij bouwen een extra woning mogen plaatsen op hun eigen erf. Dit biedt nieuwe mogelijkheden voor mantelzorgwoningen of woonruimte voor familieleden, zoals kinderen of grootouders. Door deze versoepeling wordt het eenvoudiger om snel extra woonruimte te creëren, zonder vast te lopen in langdurige bureaucratische processen.
Daarnaast ligt de nadruk op betaalbare woningbouw. Twee derde van de nieuwbouw moet bestaan uit sociale huurwoningen, middenhuur en betaalbare koopwoningen. Minstens 30% van de woningen dient beschikbaar te zijn voor sociale huur. Dit is bedoeld om woningzoekenden met een lager of gemiddeld inkomen betere kansen te bieden op de woningmarkt.
Een van de meest ingrijpende veranderingen is het inkorten van bezwaarprocedures. Op dit moment kunnen burgers bezwaar maken tegen woningbouwprojecten vanaf twaalf woningen en via de rechtbank verdere juridische stappen ondernemen. Keijzer wil deze eerste beroepsmogelijkheid bij de rechtbank schrappen. Dit betekent dat bezwaarmakers direct naar de bestuursrechter worden verwezen, die binnen zes maanden uitspraak doet. Dit moet ervoor zorgen dat woningbouwprojecten niet langer jaren vertraging oplopen door langdurige juridische procedures, wat kan helpen de woningnood te verlichten.
Critici vrezen echter dat dit de inspraakmogelijkheden van burgers beperkt. Toch stelt Keijzer dat de woningnood zodanig ernstig is dat snellere besluitvorming noodzakelijk is. Efficiëntere bezwaarprocedures zorgen er immers voor dat bouwprojecten eerder starten en het woningaanbod sneller groeit.
Naast de bouwversnelling wil Keijzer ook dat gemeenten bij huisvesting voorrang geven aan specifieke doelgroepen. Het gaat hierbij om mensen die uit zorginstellingen komen en jongeren die de jeugdzorg verlaten. Door deze urgentiegroepen voorrang te geven, wordt een deel van de maatschappelijke druk verlicht. Daardoor krijgen kwetsbare woningzoekenden eerder een dak boven hun hoofd.
Met deze maatregelen zet minister Keijzer in op een doortastende aanpak van de woningnood. Door de regie op woningbouw te versterken, vergunningseisen te versoepelen en bezwaarprocedures te versnellen, wordt de weg vrijgemaakt voor een hogere bouwproductie. Dit moet uiteindelijk bijdragen aan een meer toegankelijke woningmarkt en het terugdringen van het woningtekort. De komende tijd zal moeten blijken of deze ingrepen het gewenste effect hebben en de bouwsector in staat stellen om het woningtekort effectief aan te pakken en de woningnood daadwerkelijk te verminderen.
