Door: Redactie - 8 november 2024 |
Gebouwen zijn verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van het wereldwijde energieverbruik en de uitstoot van broeikasgassen. Met ongeveer 40% van de energieconsumptie en een derde van de uitstoot op hun conto, ligt de bouwsector onder het vergrootglas om zijn impact te verminderen. Traditioneel is er veel aandacht geweest voor het verlagen van het energieverbruik tijdens de gebruiksfase van gebouwen. De invloed van de bouwmaterialen die tijdens het bouwproces worden ingezet, blijft echter vaak onderbelicht. Het maken van slimme materiaalkeuzes in de ontwerp- en bouwfase kan juist een doorslaggevende rol spelen in het verduurzamen van de sector.
Het Schneider Electric Sustainability Research Institute heeft recent onderzoek gedaan naar de milieubelasting van bouwmaterialen en hun rol in het terugdringen van de ecologische voetafdruk van gebouwen. Dit onderzoek richt zich op veelgebruikte materialen zoals staal, beton en cement, die gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor een groot deel van de zogenaamde “embodied impacts.” Embodied impacts omvatten de milieubelasting die ontstaat tijdens de productie, het transport en de verwerking van materialen. In dit licht zijn slimme materiaalkeuzes cruciaal om de totale milieu-impact van gebouwen te verminderen.
Uit het onderzoek blijkt dat efficiënt materiaalgebruik en de inzet van gerecyclede materialen effectieve strategieën zijn om de milieubelasting van gebouwen te verminderen. Elke 1% toename in efficiënt materiaalgebruik of gerecyclede materialen leidt tot een reductie van 0,7-0,8% in broeikasgasuitstoot, waterverbruik, fossiele brandstofconsumptie en ecotoxiciteit. Door materiaalverspilling te beperken en bij ontwerp en bouw te kiezen voor gerecyclede opties, kunnen bouwers en ontwerpers concrete stappen zetten naar een duurzamer gebouw.
Materialen zoals staal, beton en cement dragen aanzienlijk bij aan de milieu-impact van gebouwen. Door deze materialen bewuster in te zetten en recyclingstrategieën toe te passen, is het mogelijk om een grote stap te zetten richting het verlagen van de milieubelasting van de bouwsector. Slimme materiaalkeuzes zoals het gebruik van gerecycled staal of beton, of het toepassen van minder materiaal zonder aan stevigheid in te boeten, kunnen al een groot verschil maken.
Het onderzoek wijst ook op de sterke samenhang tussen de impactcategorieën waterverbruik, energieconsumptie, koolstofuitstoot en ecotoxiciteit. Maatregelen die gericht zijn op het verminderen van één van deze aspecten, zoals het terugdringen van koolstofuitstoot, zorgen vaak ook voor verbeteringen op het gebied van waterverbruik en ecotoxiciteit. Dit benadrukt het belang van een integrale benadering bij het maken van slimme materiaalkeuzes, waarbij ontwerpers en beleidsmakers in de bouwsector de voordelen in meerdere impactcategorieën meenemen.
Een veelbesproken oplossing binnen de bouwsector is houtsubstitutie. Dit houdt in dat traditionele bouwmaterialen zoals staal, beton of cement worden vervangen door hout. Het gebruik van hout kan gunstig zijn voor de broeikasgasuitstoot, die per procent toepassing met 0,28% daalt. Aan de andere kant kan hout in sommige gevallen de ecotoxiciteit verhogen, met een stijging van 0,41% per procent substitutie. Dit betekent dat houtsubstitutie niet altijd de meest ideale keuze is voor elk project. Het illustreert het belang van een gebalanceerde benadering waarbij ontwerpers en constructeurs een grondige analyse maken van zowel de voordelen als mogelijke nadelige effecten van deze materiaalkeuze.
Slimme materiaalkeuzes spelen een onmisbare rol in de verduurzaming van de bouwsector. Door bewuste beslissingen te nemen over het gebruik van gerecyclede materialen, efficiënt materiaalgebruik te stimuleren en waar mogelijk alternatieve materialen zoals hout in overweging te nemen, kunnen ontwerpers en beleidsmakers de milieu-impact van gebouwen aanzienlijk verkleinen. Dit vraagt om nauwe samenwerking tussen ontwerpers, aannemers en beleidsmakers, waarbij een zorgvuldige afweging wordt gemaakt tussen milieuvoordelen en eventuele risico’s. Zo kan de bouwsector blijven innoveren en bijdragen aan een duurzamere toekomst.
