Door: Redactie - 21 februari 2025 |
De bouwindustrie staat voor een periode van gematigde groei, aldus een recent rapport van Atradius. De bouwproductie in Europa zal naar verwachting in 2025 met 1,3% toenemen en in 2026 met 2,1%. Wereldwijd wordt een nog sterkere groei voorzien, met stijgingen van respectievelijk 2,3% en 3,3%. Deze prognoses weerspiegelen een voorzichtig optimisme in de sector, dat wordt ondersteund door een combinatie van gunstig monetair beleid en herstellende investeringsmogelijkheden.
De afgelopen jaren werd de bouwindustrie geconfronteerd met een uitdagende economische omgeving. Hoge rentevoeten, inflatie en stijgende hypotheeklasten beperkten de mogelijkheden voor zowel gezinnen als bedrijven om te investeren in nieuwbouw en renovatie. Dit jaar lijkt daar verandering in te komen. De Europese Centrale Bank heeft een renteverlaging aangekondigd en economen verwachten dat de inflatie verder zal afnemen. Dit biedt perspectief voor een heropleving van de residentiële en niet-residentiële bouwindustrie.
Met name de woningbouw is sterk afhankelijk van de ontwikkeling van de hypotheekrente. Een daling hiervan in 2025 zou huishoudens en investeerders kunnen aanmoedigen om opnieuw te bouwen en te renoveren. Daarnaast spelen overheidsmaatregelen een belangrijke rol. Subsidies en stimuleringsprogramma’s gericht op duurzame projecten kunnen een extra impuls geven aan infrastructuurwerken en energie-efficiënte bouwinitiatieven.
Ondanks de positieve vooruitzichten kampt de bouwindustrie nog steeds met structurele knelpunten. Zo is er een aanhoudend tekort aan technisch geschoolde arbeidskrachten, wat de loonkosten verder opdrijft. Daarnaast blijven de prijzen van bouwmaterialen hoog en is de bouwsector gevoelig voor economische onzekerheden, onder andere als gevolg van geopolitieke spanningen.
Ook de strengere duurzaamheidsregels binnen de Europese Unie vormen een uitdaging. Bouwbedrijven moeten zich aanpassen aan nieuwe milieueisen en energieprestatieregelgevingen, wat extra kosten met zich meebrengt. Toch verwachten experts dat de lange termijn voordelen van deze transitie opwegen tegen de initiële investeringen.
Een andere belangrijke trend binnen de bouwindustrie is de toenemende toepassing van innovatieve technologieën. De sector staat traditioneel bekend als conservatief, maar investeringen in digitalisering en bouwtechnologie nemen snel toe. Tussen 2020 en 2022 werd wereldwijd 50 miljard dollar geïnvesteerd in architectuur, engineering en bouwtechnologie, een stijging van 85% ten opzichte van de voorgaande drie jaar.
Hoewel de bouwindustrie tekenen van herstel vertoont, blijft het financiële risico in de sector aanzienlijk. In België werden in 2024 meer dan 2.600 faillissementen geregistreerd, waarmee het een recordjaar was voor de sector. Atradius waarschuwt dat het aantal wanbetalingen de afgelopen jaren fors is toegenomen.
Over een periode van vier jaar zag de kredietverzekeraar een gemiddelde stijging van 11% in wanbetalingen, met een nog sterkere toename in de sector van bouwmaterialen, waar de groei 21% bedroeg. Dit vertaalt zich ook in hogere schadebedragen. Het totale bedrag aan onbetaalde facturen is tussen 2021 en 2024 met gemiddeld 17% gestegen, terwijl het in de bouwmaterialensector zelfs opliep tot 23%.
Ondanks deze financiële risico’s blijft er hoop op verbetering. Een verdere daling van de rente en een bescheiden economische groei kunnen bedrijven de ademruimte geven die ze nodig hebben. Dit kan de bouwindustrie helpen om zich te stabiliseren en de investeringsbereidheid binnen de sector te vergroten.
Dimitri Pelckmans, Head of Risk Services bij Atradius BeLux, benadrukt dat naast macro-economische factoren ook beleidsmaatregelen van invloed zijn op de bouwindustrie. In België ligt het aantal bouwvergunningen momenteel lager dan het historisch gemiddelde. In 2024 werden er ongeveer 1.800 vergunningen verleend, terwijl dit in eerdere jaren gemiddeld 2.300 per jaar was. Een soepeler vergunningenbeleid zou de bouwactiviteit verder kunnen stimuleren; denk hierbij bijvoorbeeld aan vergunningsvrij bouwen.
Daarnaast kan de renovatiemarkt profiteren van gerichte incentives vanuit de overheid. Stimulering van energiezuinige renovaties kan niet alleen de bouwactiviteit ondersteunen, maar ook bijdragen aan de bredere duurzaamheidsdoelstellingen binnen Europa.
Ondanks de bestaande uitdagingen toont de bouwindustrie zich veerkrachtig. De sector heeft zich in het verleden vaker weten aan te passen aan veranderende marktomstandigheden en doet dat nu opnieuw. Met de juiste stimuleringsmaatregelen en een stabiliserende economische omgeving, kan de voorzichtige groei in 2025 en 2026 verder worden versterkt.