Door: Redactie - 15 mei 2025 |
Met een tekort van zo’n 450.000 woningen blijft de Nederlandse wooncrisis een hardnekkig probleem. Flexwoningen, oftewel tijdelijke en vaak verplaatsbare woningen, werden jaren geleden met veel enthousiasme gepresenteerd als een snelle oplossing om dit tekort aan te pakken. Maar is de flexwoning wel de beloofde redder in nood? Recente ontwikkelingen laten zien dat deze aanpak op z’n zachst gezegd hapert, met slechts 5.448 tijdelijke woningen opgeleverd in 2024 en een totaal van 15.000 in vijf jaar tijd. Dit is een schamele score vergeleken met de ambitie van voormalig minister Hugo de Jonge om 40.000 flexwoningen te bouwen. Wat gaat er mis, en waarom blijven deze snelle woningen achter bij de verwachtingen?
Laten we beginnen met de flexwoning betekenis: een flexwoning is een tijdelijke, vaak geprefabriceerde woning die snel gebouwd en eventueel verplaatst kan worden. Ze zijn bedoeld voor doelgroepen zoals starters, studenten, statushouders, gescheiden mensen en zelfs senioren die dringend woonruimte nodig hebben. De bouwtijd is kort – soms staat een hele wijk in een paar maanden – en de woningen voldoen aan moderne bouwvoorschriften, met een levensduur van vaak meer dan 50 jaar. Toch kleeft er een imagoprobleem aan: veel mensen associëren deze snelle woningen met kale containerwoningen of veredelde studentenkamers. Michiel Gieben van Daiwa House, een grote speler in de productie van dergelijke woningen, countert dit beeld. “Onze flexwoningen zijn ontworpen door architecten en vaak niet te onderscheiden van permanente woningen.” Maar waarom slaat deze oplossing dan niet aan?
Een groot struikelblok is de grootte van de flexwoning, die gemiddeld slechts 30 vierkante meter beslaat. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) stelt in een rapport van oktober 2024 dat deze compacte oppervlakte niet aansluit bij de woonwensen van veel Nederlanders. “Bewoners willen vaak snel weer weg, wat leidt tot hoge verlop en risico op leegstand,” meldt het PBL. Dit maakt de exploitatie risicovol voor woningcorporaties, die de grootste afnemers zijn van dit type woningen. Vorig jaar bouwden corporaties 18.000 woningen, waarvan een derde flexwoningen, maar niet elke corporatie durft te investeren. Een woordvoerder van Aedes, de koepel van woningcorporaties, legt uit: “Als de investering niet rendabel is of de toekomst van de locatie onduidelijk is, haken corporaties af.”
Daarnaast speelt lokale weerstand een grote rol. Flexwoningen worden vaak gepland op schaarse plekken binnen stadsgrenzen, zoals sportvelden of groenstroken, wat leidt tot protest. In Den Haag moest een biljartclub voor senioren wijken voor asielwoningen, en elders klagen bewoners dat voetbalveldjes verdwijnen. “De weerstand komt soms door de doelgroep, zoals statushouders, maar vaak ook omdat mensen hun leefomgeving zien veranderen,” zegt Aedes. Wegen de voordelen van snelle bouw wel op tegen het verlies van gemeenschapsvoorzieningen?
Voor wie geïnteresseerd is in een flexwoning huren of flexwoning kopen, zijn de mogelijkheden beperkt maar groeiend. Dit type tijdelijke woningen vallen meestal onder sociale huur, met prijzen die variëren van €400 tot €800 per maand, afhankelijk van de locatie en grootte. Wat kost een flexwoning als je er een wilt aanschaffen? Een flexwoning prijs voor een standaardmodel ligt rond de €50.000 tot €100.000, exclusief grondkosten en aansluitingen, volgens het Economisch Instituut voor de Bouw. Voor een flexwoning op maat kunnen de kosten hoger uitvallen, vooral als er extra isolatiemateriaal of luxe afwerking wordt toegevoegd. Toch blijft de markt voor kopen beperkt, omdat deze tijdelijke woningen vaak eigendom zijn van corporaties of ontwikkelaars die ze verhuren.
Ondanks de teleurstellende cijfers is er enige vooruitgang. Volgens een recente analyse groeide het aantal flexwoningen in 2024 met 6.000 tot ruim 18.000, een verdrievoudiging sinds 2020. Woningcorporaties investeren steeds meer, gesteund door subsidies zoals de Regeling Huisvesting Aandachtsgroepen (RHA). Gemeenten zoals Coevorden hebben zelfs een Beleidskader Flexwonen 2024 opgesteld om de bouw te stimuleren, met focus op gemengde wijken en middenhuur. Toch waarschuwt het EIB voor verdringing: op plekken waar flexwoningen staan, kon men ook permanente huizen bouwen, wat op lange termijn efficiënter. is.
De flexwoning is geen wondermiddel, maar ook geen complete mislukking. Voor spoedzoekers biedt het een tijdelijke oplossing, en de kwaliteit van moderne flexwoningen is vaak verrassend hoog. Toch blijven uitdagingen zoals kleine oppervlaktes, onzekere exploitatietermijnen en lokale weerstand de opschaling in de weg staan. Misschien ligt de echte oplossing niet in tijdelijke huisvesting, maar in structurele investeringen in betaalbare, permanente woningen. Tot die tijd blijft de flexwoning een pleister op een wonde die veel dieper is.
Dit artikel delen op je eigen website? Geen probleem, dat mag. Meer informatie.
