Door: Redactie - 10 december 2025 |
In de Nederlandse bouwsector is een duidelijke trend van schaalvergroting zichtbaar, waarbij consolidatie een belangrijke rol speelt, vooral in de installatiebranche, terwijl de algemene bouw worstelt met ongrijpbare zelfstandigen. Dit meldt ABN AMRO. De sector kampt al jaren met personeelstekorten en beperkte groei door externe factoren zoals de stikstofproblematiek. Toch zoeken bedrijven naar oplossingen via fusies en overnames om hun positie te versterken. Vooral in de installatiebranche lijkt deze strategie succesvol, terwijl de aannemerij achterblijft door een groot aandeel zzp’ers.
De bouwsector heeft te maken met een blijvend tekort aan vakmensen. Bedrijven zetten daarom in op consolidatie om schaalvoordelen te behalen. In de installatiebranche leidt dit tot een breder aanbod van diensten, zoals onderhoud van elektra en warmtepompen. Door overnames krijgen bedrijven toegang tot gespecialiseerd personeel, wat vooral in de utiliteitsbouw aantrekkelijk is vanwege langlopende contracten. Na een dip in 2023 is het aantal fusies sinds 2024 weer gestegen, met name in deze gespecialiseerde sector.
Voor 2025 wordt een bescheiden groei van 1,5 procent verwacht in de bouw. De installatiebranche en grond-, weg- en waterbouw leiden deze groei, mede door verduurzaming en uitbreiding van het elektriciteitsnet. In 2026 en 2027 kan dit oplopen naar 2,5 procent, afhankelijk van overheidsbudgetten voor infrastructuur. Toch blijft de stikstofproblematiek een rem op vergunningen, wat nieuwe projecten vertraagt en de sector beperkt in haar ambities.
Het personeelstekort wordt verder versterkt door groeiende concurrentie om arbeidsmigranten. Door de sterke Poolse economie en Duitse plannen voor grote infrastructuurprojecten wordt het lastiger om deze krachten aan te trekken. Het is onduidelijk hoe snel Duitsland deze plannen uitvoert, maar de druk op de Nederlandse arbeidsmarkt blijft hoog. Bedrijven moeten daarom creatieve manieren vinden om talent vast te houden.
In de installatiebranche is consolidatie een duidelijke trend, met middelgrote bedrijven als gewilde overnamekandidaten. Grotere spelers zien kansen om hun expertise uit te breiden via deze overnames. In de algemene bouw is dit echter lastiger. Meer dan de helft van de werkenden is zelfstandig, wat het overnemen van kleine aannemerijen complex maakt. Deze bedrijven leunen sterk op externe krachten, waardoor schaalvoordelen moeilijk te realiseren zijn.
In de algemene bouw is 52 procent van de werkenden zzp’er, terwijl in de grond-, weg- en waterbouw 81 procent in vaste dienst is. In de gespecialiseerde bouw, waaronder installatie, ligt dit percentage op 62 procent. Dit verschil in arbeidsrelaties maakt het lastig om in de aannemerij structurele groei te bereiken. Veel kleine ondernemers werken projectmatig en huren per klus specialisten in, wat overnames minder aantrekkelijk maakt.
Uit onderzoek van Ipsos I&O, in opdracht van ABN AMRO, blijkt dat 62 procent van de ondernemers in de bouw binnen tien jaar wil stoppen. Slechts 30 procent denkt aan overdracht aan familie, en 9 procent ziet werknemers als opvolger. Maar 35 procent is nog niet bezig met opvolging, wat voor kleine bedrijven in de algemene bouw een risico vormt. Vaak blijft niets anders over dan de zaak te sluiten, wat economisch verlies betekent.
Terwijl consolidatie in de installatiebranche kansen biedt, blijft de algemene bouw achter door het hoge aantal zelfstandigen. Bedrijven die erin slagen om personeel vast te binden of slimme overnames te doen, kunnen een voorsprong nemen. Voor veel anderen blijft de flexibele arbeidsmarkt een uitdaging. Meer inzicht in trends en ontwikkelingen kan helpen om strategische keuzes te maken. Bekijk de sectorprognoses voor 2026-2027 of download de gedetailleerde rapporten voor meer informatie.
Dit artikel delen op je eigen website? Geen probleem, dat mag. Meer informatie.
