Door: Redactie - 30 juni 2025 |
Tunnels in Nederland behoren tot de veiligste van Europa, maar dat was niet altijd zo. Vroeger leverde de oplevering van een tunnel vaak vertraging op door onduidelijke veiligheidsnormen. Met de introductie van de Landelijke Tunnelstandaard in 2012 veranderde dat. Deze standaard bracht uniformiteit en versnelde projecten aanzienlijk. Rijkswaterstaat past deze aanpak nu al 12,5 jaar toe bij de aanleg en renovatie van Rijkstunnels.
De Landelijke Tunnelstandaard, ontwikkeld door Rijkswaterstaat in samenwerking met overheden, marktpartijen en hulpdiensten, biedt een uniforme richtlijn voor het ontwerpen, bouwen en beheren van tunnels. Deze standaard beschrijft technische systemen zoals verlichting, ventilatie en voertuigdetectie. Ook omvat het vluchtroute-indicaties, blusvoorzieningen en omroepinstallaties, allemaal gericht op het optimaliseren van veiligheid.
Voorheen leidde het gebrek aan duidelijke normen vaak tot bestuurlijke discussies. Dit zorgde voor langere bouwtijden en hogere kosten. Met de invoering van deze standaard spreken alle betrokken partijen nu dezelfde taal, wat de efficiëntie aanzienlijk verhoogt.
De praktische toepassing van de Landelijke Tunnelstandaard is goed zichtbaar in projecten zoals de Salland-Twentetunnel in Nijverdal, de eerste tunnel gebouwd volgens deze richtlijn in 2015. Twee jaar later volgde de renovatie van de Velsertunnel, een project dat aantoonde hoe standaardisatie tijd en kosten bespaart. Inmiddels wordt de standaard bij tal van projecten ingezet, waaronder de huidige tunnelrenovaties in Zuid-Holland.
Door uniforme processen hoeven teams niet telkens opnieuw oplossingen te bedenken. Dit verlaagt de kans op fouten en versnelt de uitvoering. Leveranciers van apparatuur hebben zich ook aangepast, waardoor de hele keten profiteert van een gestroomlijnde aanpak.
Een belangrijk voordeel van de Landelijke Tunnelstandaard is de verbeterde samenwerking tussen Rijkswaterstaat en marktpartijen. Evert-Jan Pluimers, directeur infra technology bij Ballast Nedam, zegt hierover: “Dankzij deze standaard begrijpen we elkaar beter en draaien projecten soepeler dan ooit.” Dit vertrouwen helpt om complexe uitdagingen sneller aan te pakken.
Daarnaast bundelt Rijkswaterstaat steeds vaker projecten in een portfolioaanpak. Dit zorgt voor continuïteit en voorspelbaarheid. Oplossingen die werken bij een eerste tunnel, worden eenvoudig toegepast bij volgende projecten, wat tijd en middelen bespaart.
Hoewel de standaard al veel heeft bereikt, ziet de sector nog kansen voor optimalisatie. Sommige projectteams houden vast aan hun eigen werkwijzen, wat de voordelen van uniformiteit soms ondermijnt. Michel Wijbrands, branchemanager bij Techniek Nederland, pleit voor een nog gelijkwaardigere samenwerking tussen opdrachtgever en opdrachtnemer.
Door meer op vertrouwen te bouwen, kunnen mogelijk zelfs enkele eisen uit de standaard worden geschrapt. Dit zou de doorlooptijd van projecten verder verkorten. De focus ligt op het samen slim aanpakken van uitdagingen, met veiligheid altijd als prioriteit.
Een waardevol hulpmiddel hierbij is het Centrum Ondergronds Bouwen, een netwerkorganisatie waar kennis wordt gedeeld. Alle partijen, van aannemers tot ingenieursbureaus, werken hier samen aan innovatieve oplossingen voor ondergronds bouwen.
De Landelijke Tunnelstandaard gaat niet alleen over technische richtlijnen; het draait ook om de impact op mensen. Veilige tunnels betekenen minder ongevallen en een betrouwbaarder wegennet voor gebruikers. Voor projectteams biedt de standaard duidelijkheid, wat stress en onzekerheid tijdens de bouw vermindert.
Daarnaast helpt de standaard om schaarse arbeidskrachten efficiënter in te zetten. Met krapte op de arbeidsmarkt is het belangrijker dan ooit om slimme systemen te gebruiken die het werk verlichten. Dit maakt de aanpak niet alleen technisch sterk, maar ook praktisch onmisbaar.
De bouwsector kijkt vol vertrouwen naar de komende jaren. De standaard wordt regelmatig geüpdatet met nieuwe inzichten en beleidswijzigingen, zoals te lezen is op de officiële pagina van Rijkswaterstaat. Deze updates worden steeds minder ingrijpend, wat wijst op een volwassen systeem.
Betrokkenen zijn ervan overtuigd dat de standaard zijn 25-jarig jubileum zal halen. Het blijft een krachtig instrument om tunnels veiliger en toekomstbestendig te maken. De energie om projecten steeds slimmer aan te pakken, is voelbaar in de hele keten.
Met een focus op samenwerking en innovatie blijft de bouwsector werken aan een wegennet dat niet alleen technisch vooruitstrevend is, maar ook praktisch nut biedt. De standaard vormt hierbij een stevige basis voor verdere groei en verbetering in de komende jaren.
Dit artikel delen op je eigen website? Geen probleem, dat mag. Meer informatie.
