Door: Redactie - 11 september 2025 |
In de Prinses Margriettunnel bij Sneek start een unieke Nederlandse proef met Zwitserse sensortechnologie die schadelijke stoffen in beton haarscherp in kaart brengt. Deze innovatie, afkomstig van de startup DuraMon, biedt tunnelbeheerders de kans om live de staat van het beton te volgen en schade vroegtijdig te voorkomen. Rijkswaterstaat test de microsensoren in de onlangs heropende Prinses Margriettunnel, die na jaren van onderhoud weer toegankelijk is.
In de Prinses Margriettunnel zijn minuscule sensoren op drie verschillende manieren in het beton geplaatst. Deze sensoren, slechts één millimeter in doorsnede, meten real-time de indringing van schadelijke stoffen zoals chloride en CO₂. Jelle Lecluijze van Solid Services, dat de proef leidt, legt uit dat deze technologie helpt om de levensduur van constructies preciezer te voorspellen. Door vroegtijdig in te grijpen, kunnen hoge herstelkosten worden vermeden.
De sensoren zijn op diverse plekken geïnstalleerd, onder meer direct aan de wapening in nieuwe schampkanten. Bij het storten van beton verdwenen ze onder de massa. Op andere locaties zijn betonkernen teruggeplaatst na laboratoriumtests met sensoren. Een derde methode gebruikt dunne boorgaten om sensoren in uitgehard beton te plaatsen, afgesloten met poreuze mortel.
Met de bijbehorende dataloggers kunnen beheerders de data van de sensoren op afstand uitlezen. Dit geeft direct inzicht in de conditie van het beton in de Prinses Margriettunnel. Traditionele methodes, zoals het boren van betonkernen, zijn tijdrovend en veroorzaken hinder. De nieuwe microsensoren bieden een doorlopend beeld van de situatie, in plaats van een momentopname.
De technologie komt van DuraMon, een spin-off van de ETH Zürich. Hun sensoren in de Prinses Margriettunnel meten niet alleen chloride, maar ook pH-waarde, vocht en temperatuur. Dit gebeurt op verschillende dieptes, wat een driedimensionaal beeld oplevert. Meeke van Ede van DuraMon legt uit dat gerichte maatregelen, zoals coatings, nu mogelijk zijn vóór schade ontstaat.
De Prinses Margriettunnel is een ideale locatie voor deze pilot. De tunnel onderging recent groot onderhoud, waarbij 1.400 nieuwe trekpalen werden geplaatst na problemen met waterdruk. Ook zijn nieuwe betonnen barriers geïnstalleerd, gevoelig voor dooizout. De sensoren monitoren deze schampkanten zonder dat de werkzaamheden hinder ondervinden, zoals bevestigd door aannemer Van Hattum en Blankevoort.
De sensoren zijn over meerdere zones in de Prinses Margriettunnel verspreid. Dit helpt onderzoekers om verschillen in indringing van schadelijke stoffen te analyseren. Chloride uit dooizout kan leiden tot corrosie en betonrot, wat kostbaar is om te herstellen. Tijdige waarschuwingen van de sensoren maken preventieve actie mogelijk.
Naast chloride registreren de sensoren in de Prinses Margriettunnel ook het risico op carbonatie, waarbij CO₂ de pH-waarde van beton verlaagt. Dit tast de bescherming van de wapening aan. De technologie kan eveneens helpen bij het testen van nieuwe betonmengsels. Lecluijze noemt als voorbeeld cementvrij beton, dat gevoeliger bleek voor corrosie door lagere pH-waardes.
In Basel monitorde DuraMon een brug met een nieuw wegdek. De sensoren ontdekten snel problemen met naden, wat vochtindringing veroorzaakte. Dit toont aan hoe waardevol snelle detectie is voor onderhoudsplanning. De technologie biedt dus breed toepasbare voordelen.
De komende vijf jaar worden data uit de Prinses Margriettunnel verzameld en geanalyseerd door Rijkswaterstaat. Op basis hiervan wordt besloten over bredere toepassing van deze sensoren. DuraMon, opgericht in 2021 door ingenieur Yurena Seguí Femenias, werkt aan automatisering om de kosten te drukken. Een partnerschap met Solid Services opent de deur naar de Nederlandse markt.
Dit artikel delen op je eigen website? Geen probleem, dat mag. Meer informatie.
