Door: ErikAdmin - 12 september 2025 |
Al jaar en dag staat de woningbouw in Nederland voor een flinke uitdaging: hoe versnellen we de bouw van nieuwe huizen? Minister Mona Keijzer worstelt met de Wet versterking regie volkshuisvesting, ook bekend als de woningbouwwet. Deze wet moet procedures stroomlijnen en de rol van het rijk versterken. Maar de Eerste Kamer zet vraagtekens bij zeer belangrijke amendementen. De spanning stijgt nu beide kamers worstelen met de balans tussen snelheid en controle, waarmee dit conflict de vooruitgang in de sector flink kan ertragen.
De woningbouwwet is ontworpen om de regie over woningbouwprojecten te verbeteren. Het doel is helder: meer huizen bouwen in minder tijd. Door de verantwoordelijkheid van het rijk te vergroten, moeten procedures sneller en duidelijker worden. Maar de weg naar goedkeuring is hobbelig. Amendementen uit de Tweede Kamer veroorzaken nu flinke discussie in de Eerste Kamer.
Een van de pijnpunten is het amendement over de ‘fatale termijn’. Dit regelt dat het rijk een bouwvergunning kan overnemen als een gemeente te traag handelt. Minister Keijzer ziet hier weinig in. Volgens haar zit de vertraging niet in de vergunningverlening, maar in eerdere fases van het proces.
De kern van het probleem ligt in de structuur van de huidige regelgeving. Bij de invoering van de Omgevingswet is een scheiding gemaakt tussen bouwactiviteiten en ruimtelijke ontwikkeling. Bij een aanvraag voor een omgevingsvergunning wordt enkel getoetst aan bouwtechnische regels. Er is geen ruimte voor ruimtelijke afwegingen. Dit maakt de ‘fatale termijn’ volgens Keijzer overbodig.
Het ministerie noemt dit amendement zelfs zinloos. De focus op snelheid botst hier met de praktijk van complexe bouwprocessen. Gemeenten, vertegenwoordigd door de VNG, pleiten zelfs voor opschorting van de behandeling. Ze vrezen dat de woningbouwwet in deze vorm meer problemen oplevert dan oplost.
In de Tweede Kamer werd het amendement over de fatale termijn onverwacht aangenomen. NSC-Kamerlid Merlien Welzijn diende het in met steun van de linkse oppositie. “De wet spreekt over regie, maar mist doorzettingsmacht,” schreef ze in een opiniestuk op BNR. Ze vergelijkt het met een voetbalwedstrijd zonder eindsignaal. Zonder harde deadlines blijft de uitvoering volgens haar hangen.
Maar niet iedereen deelt haar visie. Gemeenten vinden dat de wet hen onnodig onder druk zet. Een ander amendement, over het verbieden van voorrang voor statushouders bij woningtoewijzing, haalde ook geen meerderheid in de Eerste Kamer. Dit dwingt Keijzer om creatieve oplossingen te zoeken.
De onzekerheid rond de woningbouwwet raakt de hele bouwsector. Projectontwikkelaars en aannemers wachten op duidelijke regels. Vertraging in wetgeving betekent vaak stilstand op de bouwplaats. Dit terwijl de vraag naar woningen alleen maar groeit. Een slimme aanpak van deze wet kan juist leiden tot hogere efficiëntie en minder administratieve rompslomp.
“We hebben wetgeving nodig die werkt in de praktijk,” zegt een anonieme beleidsadviseur uit de sector. “Als de regels niet helder zijn, verliezen we kostbare tijd.” Dit sentiment leeft breed onder professionals die hopen op een doorbraak.
De bal ligt nu bij minister Keijzer. Ze overweegt een novelle, een aanpassing van de wet, om de amendementen te herzien. Dit betekent dat de wet opnieuw door de Tweede Kamer moet. Een tijdrovend proces, terwijl de druk om te bouwen onverminderd hoog blijft. De Eerste Kamer kan de wet niet zelf wijzigen, wat de situatie extra complex maakt.
De discussie over de fatale termijn blijft een heet hangijzer. Keijzer stelt dat de echte bottlenecks elders liggen, zoals in de voorbereidingsfase van projecten. Het is de vraag of haar argumenten genoeg gewicht hebben om de Eerste Kamer te overtuigen. De uitkomst van dit debat zal hoe dan ook invloed hebben op de snelheid van woningbouw.
Daarnaast speelt de bredere context van de Omgevingswet een rol. Deze wet, die sinds kort van kracht is, moet het systeem van vergunningen vereenvoudigen. Maar in combinatie met de woningbouwwet lijken de regels soms eerder te compliceren dan te helpen. De sector kijkt met spanning toe hoe dit politieke spel zich ontvouwt.
Voor bouwbedrijven en ontwikkelaars is het wachten op duidelijkheid frustrerend. Projecten die klaar zijn om te starten, kunnen niet altijd doorgaan door onzekerheid over bevoegdheden. Dit benadrukt hoe belangrijk het is om wetgeving te maken die niet alleen ambitieus is, maar ook praktisch uitvoerbaar. De woningbouwwet kan een krachtig middel zijn om de sector vooruit te helpen, mits de juiste balans wordt gevonden.
Dit artikel delen op je eigen website? Geen probleem, dat mag. Meer informatie.
