Door: Redactie - 10 september 2025 |
De veiligheid van arbeidsmigranten op de werkvloer staat onder druk, zo blijkt uit een recent rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV). Vooral in de bouwsector zijn de risico’s groot, ondanks dat slechts een kleine groep arbeidsmigranten in deze branche werkt.
De OVV heeft een uitgebreid onderzoek gedaan naar de werkomstandigheden van arbeidsmigranten in Nederland. Het rapport toont aan dat deze groep 1,4 tot 5 keer vaker betrokken is bij een arbeidsongeval dan andere werknemers. Factoren zoals tijdelijke contracten, taalbarrières en slechte huisvesting spelen een grote rol in hun kwetsbaarheid.
Het onderzoek richtte zich op migranten uit EU-landen, voornamelijk uit Midden- en Oost-Europa. Hierbij gaat het om mensen die vaak laagbetaald werk doen en maximaal vijf jaar in Nederland verblijven. Polen vormen met 43% de grootste groep, gevolgd door landen als Roemenië en Bulgarije.
Hoewel de meeste arbeidsmigranten werken in industrie, logistiek en landbouw, springt de bouwsector eruit als het gaat om ongevallen. Ondanks de kleinere aantallen in deze sector, gebeurt 15% van de ongevallen met migranten op bouwplaatsen.
De OVV constateert dat ongevallen in de bouw vaak ernstige gevolgen hebben. Veelvoorkomende oorzaken zijn vallen van hoogte of contact met gereedschap. Een voorbeeld uit het rapport beschrijft een Poolse dakdekker die zwaargewond raakte na een val door een dak. Hij brak meerdere botten en moest lang revalideren.
Na het ongeval liep de afhandeling stroef. De man kreeg een letselschadevergoeding, maar een Pools bureau nam een groot deel hiervan in. Ook de communicatie met de Arbeidsinspectie verliep moeizaam door een verouderd adres. Dit soort situaties toont aan hoe kwetsbaar de positie van arbeidsmigranten kan zijn.
Het verzamelen van precieze cijfers over ongevallen met arbeidsmigranten blijkt lastig. Er is geen centrale database waarin nationaliteit of arbeidsrelatie wordt vastgelegd. De OVV moest daarom gebruikmaken van analyses van TNO, CBS en RIVM, naast eigen gegevens van de Arbeidsinspectie.
In totaal werden 1203 zaken onderzocht, met 1280 slachtoffers. Dit geeft een beeld van de omvang, maar de werkelijke aantallen liggen mogelijk hoger. Veel incidenten worden niet gemeld, vaak door angst voor baanverlies of andere gevolgen.
De OVV wijst op de afhankelijke positie van veel arbeidsmigranten als een belangrijke factor. Tijdelijke contracten, schijnzelfstandigheid en de koppeling van werk aan huisvesting maken dat werknemers risico’s niet durven melden. Zelfs klein letsel blijft vaak onbekend bij werkgevers of instanties.
In sectoren waar migranten veel werken, zoals de bouw, wordt hun werk soms gezien als vervangbaar. Werkgevers investeren te weinig in een veilige werkplek, aldus het rapport. Dit draagt bij aan een cultuur waarin veiligheid niet altijd voorop staat.
Om de situatie te verbeteren, adviseert de OVV werkgevers om migranten vaker een vast contract aan te bieden. Dit zou hun positie versterken en de kans op melding van onveilige situaties vergroten. Grote organisaties zoals Bouwend Nederland en LTO Nederland worden opgeroepen hun leden hiertoe aan te zetten.
Hans Crombeen van FNV Bouwen & Wonen steunt dit voorstel. Hij vindt dat aannemers zelf verantwoordelijk moeten zijn voor veiligheid. Een vast dienstverband kan helpen om dit te waarborgen en het aantal ongevallen te verminderen.
Bouwend Nederland reageert echter terughoudend. De branchevereniging geeft aan dat vaste contracten in een sector met wisselende projecten niet altijd haalbaar zijn. Veel werkenden hechten bovendien aan flexibiliteit. Wel wil de organisatie in gesprek met de OVV over de uitkomsten.
De discussie over de veiligheid van arbeidsmigranten blijft actueel. Het rapport van de OVV biedt handvatten, maar de uitvoering van de adviezen vraagt om samenwerking tussen sectoren en beleidsmakers.
Dit artikel delen op je eigen website? Geen probleem, dat mag. Meer informatie.
